de greppel is de plek waar je kunt nadenken in het land van herkomst van de vrouw van de burgemeester van amsterdam, vlakbij haar geboortehuis. de greppel is ook de plek waar haar grootouders ooit gevonden werden na een afrekening. het wordt gesuggereerd en niet expliciet gemaakt, zoals veel in het boek. het boek zit vol filosofische overwegingen, over het bestaan, over dood en leven, over ouder worden, over het huwelijk, over overspel, over liefde, over de natuur, over het milieu ... het boek maakt ook veel niet expliciet; denkt de burgemeester werkelijk dat de ziel van zijn moeder in de lijster huist, dat zijn vader zijn moeder heeft vermoord, dat de broer van zijn vrouw haar minnaar heeft aangevallen ... dit boek zoemt na in je hoofd en in je bestaan, vooral als je getrouwd bent. want het huwelijk speelt toch wel de hoofdrol in dit boek. het huwelijk van de ouders van de burgemeester en het huwelijk van de burgemeester zelf. stel je voor dat je na dertig jaar huwelijk eigenlijk nog van alles wilt ondernemen, maar je echtgenoot of echtgenote remt alles af. het boek gaat ook over de angst van de mens, angst voor ontdekkingen, angst voor nieuwe dingen en veranderingen, angst voor de waarheid ...ik kan mij niet van de gedachte losmaken dat de burgemeester er goed aan doet om niet te communiceren, om zijn vrouw niet te confronteren met zijn verdenkingen, om zijn vader niet te confronteren. in de reviews op goodreads lees ik veel commentaar op het niet-communiceren van de burgemeester. maar expliciete communicatie kan ook veel, dat niet noodzakelijk kapot hoeft, kapot maken. vergis je niet, ik hou niet van leugentjes en zeg het liefst wat ik vind, maar juist daarom misschien zie ik in dit verhaal van koch de meerwaarde van het overdenken en zwijgen. bovendien, wat is de waarheid. we maken alles mee door de ogen en gedachten van de ik-verteller en zeg eens eerlijk, hoe vaak denken wij niet dingen die we nooit zullen uitspreken, slechts gedachten in ons dagelijks leven, flitsen van mogelijke scenarios die door ons hoofd schieten, vaak gelijk aan de absurditeiten in dromen. de verhalen in ons hoofd zijn lang niet de verhalen van het leven. dit verhaal doordringt je ervan dat veel gedachten niet gesproken hoeven te worden, dat elk mens wel eens rare gedachten heeft. opgeschreven zijn ze echt, gesproken helemaal. als gedachten zweven ze gewoon weg.
wat je vooral uit het verhaal kunt aflezen is de ingewikkeldheid van het leven en toch ook de continuïteit. leven en laten leven zou het motto kunnen zijn van dit boek. zo zouden veel oorlogen nooit geweest zijn.
ik moest ook aan de verschillende werelden in 'de wereld van sofie' van jostein gaardner denken. koch moet ook aan dit boek hebben gedacht toen hij dit verhaal opschreef en over het bestaan, de dood en het ontstaan van de wereld filosofeerde. en hij geeft geen antwoorden in dit boek. hij laat veel open eindjes aan ons over om in te vullen.
dit was de eerste koch die ik las. een heerlijk filosofisch boek, dat aanhaakt bij een scala van actuele onderwerpen, euthanasie, wapenbeleid, milieubeleid, vooroordelen.
kijkend naar de reviews dan krijg ik de indruk dat dit boek toch achterblijft bij zijn vorige boeken. genoeg leesvoer voor de toekomst dus voor mij, zodat ik voor mijzelf kan uitmaken of dit boek maar een afspiegeling van de vorige is.
samenvatting op scholieren.com
een recensie op nrc.nl
een recensie op volkkrant.nl
Reacties
Een reactie posten