grammatica. waarom?!

de eeuwige zucht van de leerling, waarom grammatica. wat overdenkingen en theorie hierover.

grammaticaonderwijs heeft als basisdoelstelling een termen- en begrippenapparaat aan leerlingen mee te geven zodat ze over taal en taalkunde kunnen praten en zodat ze inzicht hebben in taalstructuur, nodig om vreemde talen te leren. maar natuurlijk is het ook de bedoeling dat door grammaticaonderwijs de taal en het taalgebruik verbetert.
ok. dat is heel saai.

taalcanon over grammaticaonderwijs
mmm. interessant en bruikbaar.

goed idee: een aanbeveling van taalkundige jannemieke van de gein is om leerlingen zinnen te laten bouwen en ze daarbij de woordsoorten te leren. leuk idee. neem een filmpje van bonbon maken. laat ze aantekeningen maken en schrijf er vervolgens klassikaal, als voorbeeld, een verhaaltje over. bouw de zinnen op met steeds meer woordsoorten. het logische en stapsgewijze denken dat nodig is bij taalgebruik wordt zo met de paplepel ingegoten.

een ander goed idee: taalkundige ton hendrix en h. hulshof zeggen juist dat je taal moet oefenen door het ook over taal te hebben. dus niet een filmpje over bonbon maken nemen, maar een filmpje over taal. dan werken leerlingen met taal terwijl ze ook nog over taal nadenken. dubbel effectief. geen spreekbeurten over van alles en nog wat meer, maar spreekbeurten over taalkundige onderwerpen dus, gebarentaal, herkomst van woorden, dialecten. je zou het kunnen vergelijken met de lessen klassieke cultuur die je bij latijn en grieks krijgt.

en misschien wel mijn meest favoriete idee: neem een gedicht of fragment uit een boek en ga aan de slag met de grammatica aan de hand van de teksten. welke zelfstandige naamwoorden zijn er, zoek de lidwoorden, bijwoorden, zet het gedicht in een andere tijd. leuk!!!

Veel voorkomende argumenten voor het kunnen ontleden en woordbenoemen zijn:

• leerlingen verwerven inzicht in de structuur van de Nederlandse taal 
• het bevordert de taalvaardigheid, met name schrijven en spellen 
• leerlingen ontwikkelen meer stijlbesef 
• het bevordert het logisch en/of abstract denken 
• het helpt bij het leren van een vreemde taal
• het is belangrijk voor de culturele ontwikkeling.

kun je je leerlingen vertellen, maar daar raken ze vast niet opgewonden van.

Waarom is grammatica belangrijk?
De samenleving hecht veel belang aan grammaticaal correcte zinnen, vooral in opleidingen en werksituaties. Leerlingen moeten leren dat goed formuleren belangrijk is en ook wanneer foutloos formuleren een must is: in (sollicitatie)brieven, in toetsen, verslagen, werkstukken, op je eindexamen, op een PowerPoint presentatie, in alle teksten die gepubliceerd worden of op een andere manier naar buiten gaan.
tja. ook al zo ontzettend waar, maar wie boeit het. maar laat ze inderdaad maar eens foute voorbeelden zien van die producten en vraag ze dan nog eens of ze het niet goed willen leren.

leuke post op facebook, wel in een besloten groep van docenten nederlands, over het nut van het vak nederlands.

en natuurlijk is het filmpje van arnoud kuijpers onontbeerlijk bij dit onderwerp